منطقه آزاد مازندران؛ آغازی بر شکل‌گیری گردشگری تجاری نوین در شمال کشور

تحولات اخیر در ساختار اقتصادی و تجاری استان مازندران، به‌ویژه با شکل‌گیری منطقه آزاد تجاری- اقتصادی، این استان را در آستانه ورود به مرحله‌ای نوین از گردشگری قرار داده است. گردشگری تجاری به‌عنوان یکی از پویاترین و درآمدزاترین شاخه‌های گردشگری جهان، می‌تواند در کنار ظرفیت‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی مازندران، نقشی تعیین‌کننده در آینده توسعه استان ایفا کند.

علی ماهفروزی کارشناس گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مازندران، در یادداشتی نوشت: گردشگری به عنوان پدیده بسیار مهم و تاثیر گذار در جهان نقش مهمی در توسعه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی کشورها داشته و این امر در اواخر قرن بیستم و آغاز قرن ۲۱ میلادی از اهمیت خاصی برخوردار است.

در این میان مقاصد مختلف با ویژگی‌های جغرافیایی خود تغیین کننده نوع گردشگران بودند. اگر از درآمد ناشی از گردشگری انبوه و رویکردهای سنتی سفر در گردشگری تاریخی‌فرهنگی بگذریم گردشگری تجاری، ورزشی و سلامت از سریع‌ترین بخش‌های گردشگری در سطح جهان هستند که درآمد ناشی از آن در سطح قابل توجه‌ایی از گردش مالی مقاصد سفر را تعیین می‌کنند. ‌به عنوان مثال در کشور انگلستان در سال ۱۹۹۵ حجم درآمدهای ناشی از سفر گردشگران در مرز ۱۴درصد بود که این رقم تنها ظرف ۱۰ سال یعنی در سال ۲۰۰۵ به عدد بالغ بر ۳۰ درصد رسید. این حجم رشد در گردشگری تجاری ناشی از گران بودن سفرهای تجاری و توسعه فعالیت‌های مرتبط با آن در سطح جهاتی است.

استان مازندران پس از کش و قوس‌های فراوان بعنوان استان تاریخی در بخش تجارت دریایی با قدمتی بیش از هزار سال و برخورداری از دیگر ظرفیت‌های سرزمینی در سال ۱۴۰۴ بعنوان منطقه آزاد تجاری- اقتصادی ( سه لکه کوچک ) انتخاب شد. اگر چه نفس این اقدام بسیار پسندیده و قابل ارزش است ولی علی رغم ایجاد فرصت‌ها مخصوصا در بخش اشتغال و اقتصاد دارای تهدیدهایی نیز خواهد بود که می بایست در همین آغازین زمان فعالیت آن مورد توجه قرار گیرد. این دغدغه باید فرای فرصت‌های پیش روی اقتصادی، به عنوان یک موصوع ملی در تمام برنانه‌ریزی‌ها دیده شود.

قرارگیری سه لکه در محدوده امیرآباد بهشهر، چپکرود جویبار - میرود بابلسر و محدوده بندر نوشهر و دفتر مرکزی در بلوار دریای ساری بصورت طبیعی باعث جنب و جوش و حضور صاحبان صنایع و تجار در مازندران شده که این امر نوید بخش آغاز شکل‌گیری گردشگری تجاری در این استان است. ایجاد و افتتاح شرکت‌های خرد و کلان. تاسیس دفاتر شرکت‌ها در مرکز استان، نشست فعالان اقتصادی و صاحبان حرف، ورود همکاران بین‌المللی این شرکت‌ها، ایجاد نمایشگاه‌های بین‌المللی، ایجاد همایش‌ها، سمپوزیوم‌ها و ... در کنار رونق روزافزون شهرک‌های صنعتی استان، باعث شکل‌گیری روند جدید در گردشگری تجاری استان خواهد بود که بسیار با اهمیت است.

لذا توسعه فعالیت‌های صنعتی و تجاری در استان علی‌رغم فرصت‌های بسیار مهم بازگو کننده رویکرد جدید برای تصمیم سازان استانی است تا معماری نوین برای حکمرانی در گزدشکری مازندران را ترسیم گند. گفتمان تغییر رویکرد گردشکری انبوه به گردشکری تخصصی و هدفمند با ظرفیت‌های جدید و واقعی می‌تواند نقش مهم و تاثیرگذار در ارزآوری استان داشته باشد. این مهم با تغییر رویکردها و برنامه‌ریزی در گردشگری تجاری، سلامت و ورزشی بهمراه دیگر ظرفیت‌های سنتی سفر قابل دست یافتن است اگر عزم استان از گفتمان سنتی گردشکری به نیازهای بازار شیفت پیدا کند.

بی شک ظرفیت عظیم پیش رو منطقه آزاد تجاری و اقتصادی مازندران در کنار اقتصاد دریا محور و همجواری با ۴ کشور حاشیه دریا آینده روشنی را در بخش‌های مختلف از جمله گردشکری تجاری و سایر بخش های وابسته به آن برای استان مازندران فراهم خواهد کرد. موصوعی که با شناسایی بازار cis و بخش‌های مهمی از اوراسیا بر اساس معیارهای گردشگری بین‌المللی قابل دستیابی است و مسئولان استانی و ملی در همگرایی مشترک می‌توانند مدل توسعه یافته از منطقه آزاد تجاری را ترسیم کنند و شرایط را برای حضور سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی و همچنین گردشگران بین‌المللی فراهم آورند. 

در گردشگری تجاری تنها گردشگر نبایست مورد توجه باشد بلکه تاثیر و تاثرات متقابل مهمان و جامعه میزبان از اهمیت خاصی برخوردار است. جامعه میزبان در گردشگری تجاری به عنوان عنصر فعال مدام در حال پایش رفتارهای خود است و گردشگر تجاری را بعنوان ظرفیت عظیم اقتصادی برای برنامه‌های پیش رو مورد توجه قرار می‌دهد. طبیعتا گردشگران تجاری صاحبان صنایع بزرگ یا فعالان بزرگ اقتصادی و یا نماینده شرکت‌های بزرگ و حرفه‌ای هستند که جامعه میزبان می‌تواند سالانه با ارائه برنامه‌های سرمایه‌گذاری جغرافیای خود نسبت به جلب آنها همت گمارد. این راهبرد برتر پارادوکس بین میراث گذشته گردشگری در مازندران برای چشم انداز آینده، بین ارزش‌های پایدار فرهنگ، هنر، محیط زیست استان با آرمان‌های متحول و نهایتا بین رویکرد عمل گرایانه با آرمان‌های بی هدف است.

لذا به نظر می‌رسد مازندران می‌تواند با شناسایی بازار کشورهای CIS و ECO نماینده ویژه کشور ایران در حوزه گردشگری باشد. امری که نقش مهمی در آینده گردشگری استان خواهد داشت.

انتهای پیام/

کد خبر 1404100200118
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha